Audyt energetyczny – obowiązek dużego przedsiębiorcy

W świetle ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej, duże przedsiębiorstwa działające na terenie Polski są zobowiązane do cyklicznego przeprowadzania audytu energetycznego. Jest to jedno z narzędzi, które ma na celu poprawę efektywności energetycznej w sektorze przedsiębiorstw oraz wspieranie działań proklimatycznych. W niniejszym artykule omawiamy, czym jest audyt energetyczny, kogo dotyczy, kto może go wykonać i jakie obowiązki nakłada na przedsiębiorców ustawodawca.

Czym jest audyt energetyczny dużego przedsiębiorstwa?

Audyt energetyczny przedsiębiorstwa to kompleksowa analiza zużycia energii w firmie, obejmująca energię elektryczną, cieplną, paliwa oraz procesy technologiczne. Celem audytu jest zidentyfikowanie możliwości poprawy efektywności energetycznej – czyli takich działań, które pozwolą na zmniejszenie zużycia energii bez obniżania jakości lub skali działania firmy.

Efektem audytu jest raport zawierający:

1.Analiza zużycia energii

• Przegląd i pomiar zużycia energii w kluczowych obszarach działalności
• Identyfikacja procesów o największym zapotrzebowaniu na energię

2.Obszary objęte audytem

• Budynki – ocena izolacji, systemów grzewczych, chłodzenia, oświetlenia oraz wentylacji
• Procesy przemysłowe – analiza zużycia energii przez maszyny, systemy produkcyjne oraz systemy pomocnicze (np. sprężone powietrze, chłodzenie)
• Transport – ocena efektywności floty firmowej, zużycia paliwa, możliwości zastosowania rozwiązań niskoemisyjnych

3.Identyfikacja możliwości oszczędności

• Określenie działań optymalizujących zużycie energii
• Analiza potencjalnych inwestycji w energooszczędne technologie
• Szacowanie oszczędności kosztowych wynikających z wprowadzenia zmian

4.Analiza kosztów cyklu życia (LCC – Life Cycle Cost Analysis)

• Uwzględnienie długoterminowych korzyści finansowych i operacyjnych
• Ocena opłacalności inwestycji w perspektywie kilku/kilkunastu lat

5.Raport końcowy i rekomendacje

• Szczegółowy raport z audytu z listą proponowanych działań
• Szacowanie zwrotu z inwestycji oraz korzyści finansowych

Audyt powinien obejmować co najmniej 90% całkowitego zużycia energii w firmie i bazować na aktualnych danych dotyczących eksploatacji.

Kogo dotyczy obowiązek?

Obowiązek przeprowadzenia audytu energetycznego dotyczy tzw. dużych przedsiębiorców, którzy spełniają określone kryteria dotyczące liczby zatrudnionych pracowników oraz rocznego obrotu lub sumy aktywów.

Poniższa tabela przedstawia klasyfikację przedsiębiorstw według tych kryteriów. Jeśli przedsiębiorstwo spełnia warunki co najmniej w jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych, zachowuje status odpowiedniej kategorii. W związku z tym, obowiązek audytu dotyczy wyłącznie firm, które przekraczają limity średniego przedsiębiorcy, czyli dużych przedsiębiorców.

Zwolnienia z obowiązku

Z obowiązku przeprowadzenia audytu zwolnieni są przedsiębiorcy, którzy wdrożyli i stosują:

• system zarządzania energią (np. według normy ISO 50001),
  lub
• system zarządzania środowiskowego (zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 – EMAS),

pod warunkiem, że w ramach tych systemów został przeprowadzony audyt energetyczny przedsiębiorstwa.

Kto może wykonać audyt?

Audyt może zostać przeprowadzony przez:

• zewnętrzny, niezależny podmiot posiadający odpowiednią wiedzę i doświadczenie,
  lub
• ekspertów wewnętrznych firmy, pod warunkiem że nie są bezpośrednio zaangażowani w działalność będącą przedmiotem audytu.

Co istotne, przepisy nie narzucają jednego konkretnego standardu audytu – można go wykonać m.in. w oparciu o:

• ustawę z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej,
• normy EN 16247,
• systemy zarządzania energią jak ISO 50001.

Terminy i obowiązki sprawozdawcze

Pierwszy audyt energetyczny powinien zostać przeprowadzony do dnia 30 września 2017 r., a kolejne co 4 lata. Oznacza to, że w przypadku audytu zrealizowanego w 2021 roku, kolejny powinien zostać wykonany najpóźniej do końca 2025 roku.

Dodatkowe obowiązki przedsiębiorcy obejmują:

• przechowywanie dokumentacji audytu przez 5 lat na potrzeby ewentualnej kontroli,
• zawiadomienie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE) o przeprowadzonym audycie – w ciągu 30 dni od jego zakończenia,
• dołączenie informacji o możliwych do uzyskania oszczędnościach energii wynikających z audytu,
• w przypadku przeprowadzenia audytu w grudniu – termin zawiadomienia URE upływa 31 grudnia danego roku (bez względu na datę zakończenia audytu).

Kary za brak audytu energetycznego dużego przedsiębiorstwa

Brak wykonania obowiązkowego audytu energetycznego wiąże się z możliwością nałożenia przez URE kary finansowej – może ona wynieść nawet do 5% rocznego przychodu przedsiębiorstwa. To ryzyko, którego zdecydowanie warto unikać, zwłaszcza że audyt, choć formalnie obowiązkowy, może przynieść realne korzyści.

Dlaczego warto?

Poza obowiązkiem prawnym, audyt energetyczny jest realną szansą na:

• optymalizację kosztów energii,
• identyfikację nieefektywnych procesów,
• zaplanowanie inwestycji modernizacyjnych,
• wzmocnienie wizerunku firmy jako odpowiedzialnej środowiskowo.

Ponadto, przy rosnących kosztach energii i wymaganiach środowiskowych, wiedza uzyskana podczas audytu może stać się cennym elementem strategii biznesowej firmy.

Podsumowanie

Jeśli prowadzisz duże przedsiębiorstwo i nie masz pewności, czy Twoja firma podlega obowiązkowi przeprowadzenia audytu energetycznego, warto to zweryfikować jak najszybciej. Przeoczenie terminu może skutkować nie tylko karami administracyjnymi, ale również utratą realnych korzyści płynących z wiedzy o potencjalnych oszczędnościach energii.

W KIELGO wykonujemy audyty energetyczne dużych przedsiębiorstw zgodnie z aktualnymi przepisami oraz normami branżowymi. Zapewniamy pełne wsparcie – od realizacji audytu, aż po przygotowanie wymaganej dokumentacji do URE.

Kliknij tutaj i zadbaj o zgodność z przepisami oraz większą efektywność energetyczną swojej firmy.